H 5.1Bi - Sectie geschiedenis

H5 Europa en de wereld 1945-1989

H5 Par 1. Koude Oorlog 1945-1989

Het eerste grote conflict tussen het Oostblok en het Westblok ontstond in 1948. De reden was de stad Berlijn. De stad Berlijn lag in het door de Russen bezette deel van Duitsland maar was als stad zelf ook weer verdeeld in bezettingzones. E E E E

Stalin vond deze situatie onwenselijk en hij besloot daarom alle toegangswegen tot West-Berlijn te blokkeren (Berlijnse blokkade 1948-1949)
Filmpje 1 (2.30 in) filmpje 2 (1.20 min)

• Via een luchtbrug bevoorraden de Amerikanen de bevolking van Berlijn waardoor Stalin in 1949 de blokkade uiteindelijk ophief. E E E E E E
  

Gevolgen:
i

• 1. De USA richtte daarna samen met een aantal Europese landen een militair bondgenootschap op gericht tegen de Russische dreiging (NAVO / 1949). E
  

• 2. Op 23 mei 1949 werden de 3 westerse bezettingszones samengevoegd tot de BRD (Bondsrepubliek Duitsland/West -Duitsland). E
  

reactie Stalin:
i

Stalin reageerde hierop met de oprichting van:

• 1. Een nieuwe Duitse Staat in het door de Russen bezette oostelijke deel. Deze staat ging DDR heten (Duitse democratische Republiek/Oost-Duitsland) (1949). (Ondanks haar naam was dit land niet democratisch in onze betekenis van het woord!)
  

• 2. Een militair bondgenootschap van Oostblok landen gericht tegen de dreigen vanuit het westen (Warschaupact) (1955) E
  

Beide militaire blokken bezaten atoomwapens en begonnen na 1949 ook een wedstrijd om zoveel mogelijk wapens te bezitten (wapenwedloop). (zie youtube onder tekst)
Dit had echter ook een positief gevolg

• Een direct conflict tussen beide grootmachten zou de vernietiging van Europa hebben betekend. Er was dus in het naoorlogse Europa sprake van een gewapende vrede, waarbij Oost en West werden beschermd door een zogenaamde atoomparaplu. E E
  

Toch waren er in de periode van de Koude Oorlog nog regelmatig conflicten die de Wereld aan de rand van een Derde Wereldoorlog brachten. We bespreken er een paar:

1.    Bouw van de Berlijnse Muur (1961). Start Diaserie
De economie in de BRD groeide veel harder dan die in de DDR. Veel Oost-Duitsers waren erg ontevreden. Steeds meer Oost-Duitsers  vluchtten daarom via West-Berlijn naar de BRD. De DDR dreigde leeg te bloeden en economisch ten onder te gaan. Vandaar dat niets anders restte dan de vluchtweg naar West-Berlijn af te snijden en een muur om de stad te bouwen (augustus 1961). Het laatste gat in het IJzeren Gordijn was hiermee gesloten. Ondanks de verontwaardiging in Amerika (president Kennedy (1960-1963)) E reageerde men niet, “Liever een muur dan oorlog” was het devies. De leider van de S.U. Nikita Chroesjtjov (1953-1964) E had mede hierdoor geen hoge dunk van Kennedy gekregen en daagde hem voor de tweede maal uit in 1962.

Youtube pagina

2.   Cubacrisis (1962) Start diaserie
De Russen lieten op Cuba (waar de communist Castro aan de macht was gekomen) in 1962 lanceerinstallaties voor kernraketten bouwen. Kennedy reageerde ditmaal echter vastberaden en blokkeerde het eiland met marineschepen. Hij dreigde zelfs met een kernoorlog. Uiteindelijk bond Chroesjtjov in en de installaties werden afgebroken. Door de vastberadenheid van de Amerikanen tijdens de Cubacrisis ondernam Chroesjtjov geen verdere pogingen om West-Berlijn bij de DDR te voegen en bleef de stad een kapitalistisch bolwerk midden in het communistische DDR.
E E

3.   De oorlogen in Korea en Vietnam.


Bouw van de muur (3,28 min)

In Europa, DDR 1961 (36 min)

Geschiedenis van de Berlijnse muur Jeugdjournaal (7 min)


!